પ્લાન્ટર ફાસીટીસ (Plantar Fasciitis)

પ્લાન્ટર ફાસીટીસ (Plantar Fasciitis)

 

પ્લાન્ટર ફાસીટીસ એ પગના તળિયે આવેલી જાડી પેશી (લિગામેન્ટ) માં સોજો આવવાથી થતી એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જે એડીના હાડકાથી પગના પંજાના અંગૂઠા સુધી લંબાયેલી હોય છે.

📝 લક્ષણો (Symptoms)

• સવારે વધારે દુખાવો: જ્યારે તમે સવારે પથારીમાંથી ઉઠીને પ્રથમ પગલાં લો છો, ત્યારે એડીની નજીક પગના તળિયે છરાબાજી જેવો તીવ્ર દુખાવો થાય છે.

• બેઠા પછી ઉઠતા દુખાવો: લાંબા સમય સુધી બેઠા રહ્યા પછી ઊભા થવાથી અને ચાલવાથી પણ દુખાવો થઈ શકે છે.

• લાંબા સમય સુધી ઊભા રહેવાથી: સતત ઊભા રહેવાથી પણ એડીમાં દુખાવો થાય છે.

• કસરત પછી દુખાવો: ક્યારેક કસરત કે વર્કઆઉટ દરમિયાન દુખાવો ન લાગે, પરંતુ વર્કઆઉટ પછી પગના નીચેના ભાગમાં અતિશય પીડા અનુભવાય છે.

⚠️ મુખ્ય કારણો (Main Causes)

આ દુખાવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

• વધારે વજન (Overweight): શરીરનું વજન વધારે હોવાથી પગના તળિયા પર દબાણ વધે છે.

• અપૂરતા સપોર્ટવાળા જૂતા: સપાટ અથવા અસ્વસ્થતાવાળા જૂતા (ખાસ કરીને હાર્ડ સોલવાળા) પહેરવાથી.

• ચુસ્ત સ્નાયુઓ (Tight Calf Muscles): પગના પાછળના ભાગના સ્નાયુઓ ચુસ્ત હોવા.

• અનિયમિત પ્રવૃત્તિ (Unaccustomed Activity): અચાનક વધારે જોગિંગ કે દોડવાની પ્રવૃત્તિ શરૂ કરવી.

• પગની રચના (Foot Structure): કેટલાક લોકોના પગની કુદરતી રચના પણ એક કારણ બની શકે છે.

🩺 સારવાર અને ઉપચાર (Treatment)

સામાન્ય રીતે, આ સમસ્યાનો ઉપચાર ઓપરેશન વિના શક્ય છે.

• ખેંચાણની કસરતો (Stretching Exercises): પગના તળિયા અને વાછરડીના સ્નાયુઓને ખેંચવાની કસરતો કરવી.

• વજન ઘટાડવું (Weight Reduction): જો વજન વધારે હોય, તો તેને નિયંત્રણમાં લાવવું.

• બૂટમાં ફેરફાર: પગને યોગ્ય સપોર્ટ આપે તેવા આરામદાયક જૂતા પહેરવા.

• બદલાતા તાપમાનનો શેક (Contrast Bath): ગરમ અને ઠંડા પાણીમાં પગને વારાફરતી રાખવો.

• દવાઓ (Medicines): ડૉક્ટરની સલાહ મુજબ દુખાવો અને સોજો ઘટાડવાની દવાઓ લેવી.

• આરામ (Rest): પગને આરામ આપવો અને લાંબા સમય સુધી ઊભા રહેવાનું ટાળવું.

• ઇન્જેક્શન (Injections): જો અન્ય ઉપાયોથી રાહત ન મળે, તો અસરગ્રસ્ત વિસ્તાર પર ઇન્જેક્શન પણ આપવામાં આવી શકે છે.

• ફિઝિયોથેરાપી (Physiotherapy): ફિઝિયોથેરાપિસ્ટની મદદ લેવી.

મહત્વપૂર્ણ: જો તમને આમાંથી કોઈ પણ લક્ષણો દેખાય, તો તમારે તાત્કાલિક તબીબી નિષ્ણાત (Orthopedic Specialist or Physician) નો સંપર્ક કરવો જોઈએ. સ્વ-સારવાર ટાળવી.

---